Ochrona starych odmian drzew owocowych

 

Głównym celem realizacji projektu jest zabezpieczenie przed wyginięciem starych odmian drzew owocowych, głównie jabłoni i śliw, które w niewielkiej liczbie występują w starych, niejednokrotnie 80-100 letnich sadach w Dolinie Dolnej Wisły. Szczególnie cenne są te odmiany jabłoni, których liczebność szacuje się na kilka egzemplarzy, np.: cytrynówka, koksa pomarańczowa, maślak, sierpniówka. Powstanie w ten sposób lokalny (regionalny) bank genów oraz nowoczesny system informacji o nim. Program ratowania odmian roślin użytkowych w miejscu pierwotnego ich występowania ("in situ") jest najskuteczniejszą metodą ochrony zasobów genowych (czyli wszystkich gatunków, odmian oraz form roślin uprawianych przez człowieka łącznie z ich dzikimi przodkami). Stanowią one materiał, dzięki któremu można dokonywać selekcji, tworzyć nowe odmiany bardziej przystosowane do lokalnych warunków mikroklimatycznych, glebowych, bardziej plenne. W roku 2000 udało się odtworzyć 8 sadów po 30 drzewek, docelowo zamierza się odtworzyć ok. 80 sadów W celu uniknięcia przypadkowej dystrybucji przedsięwzięcie będzie realizowane przy współudziale innych organizacji pozarządowych. W sadach przyzagrodowych udało się oznaczyć ponad 40 odmian i założyć ich szkółkę przy Ośrodku Dydaktyczno-Muzealnym ZPKChiNw Chrystkowie.

 

 

 

Założenie w Chrystkowie sadu z lokalnymi ekotypami śliw oraz starymi odmianami jabłoni daje nadzieję na zachowanie również dawnych metod przerabiania owoców. Przed I wojną światową i w okresie międzywojennym popularne i znane nawet w Gdańsku były tzw. "świeckie powidła", smażone przez gospodynie w wielkich kuprowych (miedzianych) kotłach nawet przez 3 dni. Po wojnie tradycyjnie przygotowywane artykuły spożywcze "przegrały" konkurencję z szybko i niezdrowo produkowaną żywnością. Ważny stał się powrót do tradycyjnych metod przetwórstwa szczególnie dla tych ludzi, którzy szukają swych korzeni, a wspomnienie lub wiedza o swoim terenie nabierają coraz większej i duchowo głębokiej wartości. Przywrócenie i promocja tradycyjnych metod przetwórstwa będzie dodatkową ekonomiczną motywacją do zakładania sadów.
Przy udziale TPDW powstają dalsze kolekcje i szkółki starych odmian drzew owocowych przy następujących instytucjach:
1. EKO "Szkoła Życia" w Wandzinie
2. Fundacja Brodnickiego Parku Krajobrazowego
3. Nadleśnictwo Dąbrowa i Barlinek
4. Mazowieckie Towarzystwo Ochrony Fauny

  • nieoznaczona
    nieoznaczona
  • kosztela
    kosztela
  • boiken
    boiken
  • bauman
    bauman
  • sierpniówka
    sierpniówka
  • nieoznaczona
    nieoznaczona
  • kronselska
    kronselska
  • koralik
    koralik
  • landsberska
    landsberska
  • sztetyna
    sztetyna